Analiza: Jak samorządy i NGO mogą wzmacniać gminę na wypadek zagrożenia

Dawid Sześciło w ekspertyzie przygotowanej dla Fundacji im. Stefana Batorego podkreślił, że ustawa o ochronie ludności umożliwia zawarcie porozumienia pomiędzy organizacją społeczną a lokalnymi władzami na realizację zadań wzmacniających odporność miejscowej wspólnoty na rozmaite zagrożenia.

"Nie jest to działanie obowiązkowe, a decyzja leży w gestii administracji samorządowej. Każda zainteresowana organizacja może zwrócić się do władz z wnioskiem lub petycją w sprawie uruchomienia tego instrumentu" – wyjaśnił ekspert.

Z kim można zawrzeć porozumienie?

Ustawa umożliwia samorządom zawieranie porozumień przede wszystkim z:

•    organizacjami społecznymi,
•    ze spółdzielniami socjalnymi,
•    podmiotami tworzonymi przez kościoły i związki wyznaniowe,
•    ze stowarzyszeniami jednostek samorządu terytorialnego,
•    ze spółkami i klubami sportowymi działającymi non profit.

Sześciło podkreślił, że przed podpisaniem porozumienia samorząd powinien sprawdzić kompetencje danej organizacji – zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Kontrola musi zostać odnotowana w specjalnym protokole i może objąć wizytę w siedzibie organizacji, analizę jej działań, zasobów oraz dokumentacji.

Na jakie działania można się umówić?

Zakres porozumienia może obejmować m.in.:

•    prowadzenie działań informacyjnych o zagrożeniach,
•    organizację szkoleń i ćwiczeń (np. z reagowania na powódź czy upały),
•    zakup i utrzymanie sprzętu do pomocy humanitarnej,
•    przygotowanie miejsc schronienia lub obiektów ochronnych.

Katalog działań ma charakter otwarty, ale muszą one mieć bezpośredni lub pośredni związek z bezpieczeństwem mieszkańców. Wykluczone są działania typowo kulturalne, sportowe czy zdrowotne, niezwiązane z przygotowaniem na zagrożenia.

Jak długo obowiązuje porozumienie?

Choć porozumienie można zawrzeć na dłuższy okres, jego część finansowa musi być aktualizowana co roku – zgodnie z cyklem budżetowym. W praktyce oznacza to konieczność przynajmniej corocznego potwierdzenia finansowych warunków współpracy.

Lokalne władze powinny być zainteresowane włączeniem organizacji do systemu przygotowań gminy na zagrożenia. Lokalne liderki i liderzy świetnie znają mieszkańców i ich potrzeby. Mogą też działać szybciej i elastyczniej niż instytucje publiczne – uważa Joanna Załuska, dyrektorka programu Demokracja Lokalna Fundacji im. Stefana Batorego.

Analiza dostepna jest pod adresem: https://www.batory.org.pl/publikacja/ustawa-o-ochronie-ludnosci-i-obronie-cywilnej/ 

mp/