Podstawowe informacje o białku

O białku słyszeliśmy w szkole od najmłodszych lat. Większość wie, że jest to podstawowy budulec każdego żywego organizmu oraz, że powinniśmy dostarczać ten makroskładnik w diecie, aby nasze ciało prawidłowo funkcjonowało. Jednak czy znamy jego rodzaje? Wiemy jakie role pełni, oprócz roli budulca? I w końcu — czym różni się białko zwierzęce od roślinnego? Jeśli chcesz poznać odpowiedzi na te pytania, czytaj do końca!

Jaką rolę w organizmie pełni białko?

Jak powszechnie wiadomo, musimy dostarczać białko z pokarmem, aby nasz organizm mógł prawidłowo funkcjonować. Jest to podstawowy budulec organizmów żywych, ponieważ wchodzi również w skład mleka, krwi, limfy, enzymów i wielu hormonów. Znajdziemy je również w ciałach odpornościowych, dlatego białko pośrednio jest odpowiedzialne za odporność naszego organizmu. Utrzymuje właściwe pH, ponadto bierze udział w regulowaniu ciśnienia krwi oraz stanowi nośnik niektórych minerałów i witamin. Jak widać, białko reguluje mnóstwo procesów zachodzących w naszych organizmach.

Właśnie dlatego niedobór biała niesie za sobą duże konsekwencje. Oto niektóre z nich:

• zahamowanie wzrostu i rozwoju organizmu;
• odbudowa tkanek staje się niemożliwa;
• odporność zostaje osłabiona;
• rany ciężej się goją;
• funkcjonowanie mózgu i procesy myślowe zostają zaburzone.

Nadmiar białka w diecie również jest niewskazany, ponieważ prowadzi on do wypłukiwania minerałów z organizmu na przykład wapnia, co prowadzić może do osteoporozy.

Jakie są rodzaje białka?

Białko to ogólnie pojęcie, które określa wiele związków organicznych. Różnią się one nie tylko budową, ale również długością wchłaniania. Rodzaje białka to:

• Białko serwatkowe — jak sama nazwa wskazuje, powstaje ono z serwatki (opadu po produkcji sera). Jest to najpowszechniejsze białko i najczęściej stosowane, ponieważ najszybciej się wchłania oraz zawiera aminokwasy, których organizm nie potrafi sam syntezować. Biało to dzielimy na trzy rodzaje:
  • koncentrat serwatki;
  • izolat serwatki;
  • hydrolizat serwatki.
• Białko kazeinowe — znajduje się ono w mleku ssaków. Bardzo długo się wchłania, dlatego często nazywane jest białkiem nocnym. Często uczula.
• Albuminy jaj — pokrywa się ona z zapotrzebowaniem na aminokwasy dla organizmu, jednak powoduje problemy gastronomiczne, dlatego nie jest tak popularna jak serwatka.
• Białko sojowe — jest to białko pochodzenia roślinnego, co sprawia, że jego aminokwasy nie są tak urozmaicone jak w przypadku białek zwierzęcych.
Matrix białek — to zbiór różnych białek, które mają inny czas wchłaniania, tak aby zapewnić naszemu organizmowi stały dostęp do aminokwasów przez wiele godzin.

Czym różni się białko zwierzęce od białka roślinnego?

Na wstępie należy zaznaczyć, że żadne z wymienionych białek nie jest gorsze czy lepsze od drugiego. Sami musimy zdecydować, które wprowadzimy do naszej codziennej diety i które będzie dla nas lepsze.

Białko roślinne jest trudniej przyswajalne niż białko zwierzęce, jednak patrząc na wzrost liczby wegetarian, również i ono potrafi zaspokoić potrzeby organizmu na ten pierwiastek. Źródłem białka roślinnego jest spirulina, ciecierzyca, soja, fasola, orzechy oraz soczewica. Faktem niestety jest, że te produkty zawierają w sobie mniej białka niż produkty pochodzenia zwierzęcego. Wzorcowym produktem, który zawiera wszystkie niezbędne dla organizmu aminokwasy, jest białko jaja kurzego. Również kazeina i serwatka (białka mleka krowiego) również są źródłem niezbędnych aminokwasów.

Niezależnie od rodzaju białka, należy dostarczać go w odpowiednich ilościach do organizmu, aby ten mógł prawidłowo funkcjonować.